Somatisch coachen in persoonlijk leiderschap
In de moderne wereld wordt steeds vaker gesproken over burnout, overprikkeling en de uitputting die komt door te veel hooi op je vork nemen. Veel mensen worden geconfronteerd met de harde realiteit dat ze te lang teveel van zichzelf hebben gevraagd zonder de signalen van hun lichaam en geest te erkennen. Het is een uitwisseling van te veel geven en te weinig ontvangen. We leven in een cultuur waar prestatie vaak boven welzijn staat, en waar de nadruk ligt op actie in plaats van ontspanning. In dit blog wil ik het belang van somatisch coachen en lichaamswerk belichten als cruciale pijlers voor persoonlijk leiderschap en het voorkomen van burnout.
Wat is Somatisch Coachen?
Somatisch coachen richt zich op het bewust werken met het lichaam als een belangrijk onderdeel van persoonlijke groei en leiderschap. Het woord ‘somatisch’ komt van het Griekse woord soma, wat ‘lichaam’ betekent. In plaats van alleen te focussen op mentale processen, zoals veel traditionele coachingstijlen doen, omvat somatisch coachen het gehele lichaam. Dit betekent dat we ons lichaam niet alleen zien als een vervoersmiddel voor onze geest, maar als een intelligent systeem dat signalen geeft, emoties opslaat en ons helpt om meer in contact te komen met onze ware zelf.
In persoonlijk leiderschap gaat het erom dat je keuzes maakt vanuit een plek van kracht en bewustzijn. Dit kan alleen wanneer je in verbinding staat met je lichaam en je innerlijke energie. Lichaamswerk helpt je om dieper in jezelf te zakken, je grenzen te voelen en vanuit een gegronde plek te handelen.
Wanneer je meer energie in je lichaam brengt door bijvoorbeeld beweging, zoals sporten, dansen, yoga, of simpelweg wandelen, gebeurt er iets fascinerends in je brein. Fysieke beweging stimuleert de aanmaak van neurochemicaliën zoals endorfine en serotonine, die bijdragen aan een gevoel van welzijn en ontspanning. Bovendien verhoogt beweging de bloedtoevoer naar de hersenen, waardoor de cognitieve functies verbeteren, zoals focus en besluitvorming.
Het brein en het lichaam zijn continu met elkaar in gesprek. Wanneer je bewust beweegt, stimuleer je niet alleen je spieren en gewrichten, maar ook je zenuwstelsel. Dit draagt bij aan het verlagen van stresshormonen zoals cortisol en het opbouwen van veerkracht tegen mentale en emotionele uitdagingen. Je traint als het ware je zenuwstelsel om beter om te gaan met stress, wat je in het dagelijks leven helpt om rustiger en meer in balans te blijven.
Verbonden ademhaling is een krachtige techniek binnen het somatisch coachen en lichaamswerk. Wanneer je deze vorm van ademhaling beoefent – waarbij je in en uit ademt zonder pauze tussen in- en uitademing – activeer je je parasympathische zenuwstelsel. Dit deel van je zenuwstelsel is verantwoordelijk voor rust, herstel en vertering, en het helpt je om te ontspannen en te regenereren.
Wanneer je gestrest bent, bevindt je lichaam zich vaak in de 'vecht- of vluchtmodus', gereguleerd door het sympathische zenuwstelsel. Door bewust te ademen, kalmeer je deze reactie en breng je je lichaam weer terug naar een staat van rust en herstel. Dit helpt niet alleen om emotionele spanning los te laten, maar herstelt ook het evenwicht in je zenuwstelsel. Dit soort ademwerk helpt om je lichaamsbewustzijn te vergroten en je in contact te brengen met je eigen energie, wat essentieel is voor persoonlijk leiderschap.
Een burnout ontstaat vaak doordat je over een lange periode te veel van jezelf hebt geëist zonder voldoende rust en hersteltijd. Dit leidt tot een chronisch verhoogde cortisolspiegel, wat zowel je hersenen als je lichaam onder enorme druk zet. Je hersenen worden minder effectief in het verwerken van informatie, je geheugen wordt aangetast en je vermogen om helder te denken en beslissingen te nemen verslechtert.
In het zenuwstelsel leidt een burnout tot een constante activering van het sympathische zenuwstelsel. Dit houdt je lichaam in een staat van chronische alertheid en spanning, wat niet alleen uitputtend is, maar ook schadelijk voor je fysieke gezondheid. Spieren raken gespannen, je spijsvertering raakt ontregeld en je immuunsysteem wordt zwakker. Zonder adequate ontspanning kan je lichaam zich niet herstellen, wat leidt tot uitputting en fysieke klachten.
Lichaamswerk en somatisch coachen bieden essentiële tools om burnout te voorkomen door de verbinding tussen lichaam en geest te herstellen. Door regelmatig te bewegen, bewust te ademen en naar de signalen van je lichaam te luisteren, leer je beter je grenzen aan te geven en te zorgen voor jezelf. In plaats van constant in de ‘doe-modus’ te zitten, helpt lichaamswerk je om meer in de ‘zijn-modus’ te komen. Dit betekent dat je leert ontspannen, herstellen en je energie weer aanvult.
Het gaat niet alleen om het wegwerken van symptomen, maar om het opbouwen van een levensstijl waarin je lichaam en geest samenwerken. Als je leert luisteren naar je lichaam, zul je eerder signalen van vermoeidheid of stress opmerken en hier adequaat op reageren.
In wezen gaat persoonlijk leiderschap over het belichamen van je volledige potentieel. Dit betekent niet alleen theoretisch begrijpen wat je nodig hebt, maar dit ook daadwerkelijk in je dagelijkse leven toepassen. Het gaat erom dat je leert leven in harmonie met jezelf – je lichaam, je hart en je geest.
Het normaliseren van lichaamswerk betekent dat je de ruimte creëert om nee te zeggen wanneer dat nodig is, om buiten de gebaande paden te treden wanneer je voelt dat dit goed voor je is, en om grenzen te respecteren – zowel die van jezelf als die van anderen. Wanneer je jezelf empowert door goed voor jezelf te zorgen, creëer je automatisch ruimte voor oprechte verbindingen met anderen. Dit overstijgt ego en macht, en legt de nadruk op empathie, authenticiteit en balans.
Door te leren hoe je jouw lichaam, zenuwstelsel en brein optimaal kunt ondersteunen, zorg je niet alleen voor jezelf, maar draag je ook bij aan een gezondere maatschappij waarin minder mensen te maken krijgen met burnout. Zelfzorg en lichaamsbewustzijn zijn geen luxe, maar essentiële onderdelen van een gezond en vervuld leven.
Het normaliseren van lichaamswerk en somatisch coachen in persoonlijk leiderschap is essentieel in een tijd waarin burnout en overprikkeling steeds vaker voorkomen. Door te leren luisteren naar de signalen van je lichaam, je zenuwstelsel te reguleren met ademhaling en beweging, en je eigen grenzen te respecteren, creëer je een fundament voor een gezonder, krachtiger en meer vervuld leven. Wanneer je volledig in je kracht staat, heb je de mogelijkheid om jezelf en anderen op een dieper niveau te verbinden en te ondersteunen. Zo zorgen we samen voor een wereld waarin welzijn de norm is.
Breathwork is niet aanbevolen voor:
De adembenadering die wij gebruiken wordt niet geadviseerd bij aandoeningen als, maar niet beperkt tot bi-polair, schizofrenie, hart- en vaatziekten, acute hartaandoeningen, epilepsie, glaucoom, netvliesloslating of hoge bloeddruk. Het wordt evenmin aangeraden als u zwanger bent of zich in het eerste trimester (de eerste drie maanden) van de zwangerschap bevindt. Ook als u medicijnen gebruikt wordt u geadviseerd medisch advies in te winnen voordat u deelneemt.